Naar Kabala

Na een rit van 5 uur (270 km) eindelijk in Kabala aangekomen. De weg is geasfalteerd maar nog steeds slecht, veel gaten en gevaarlijke vrachtwagens. De vrachtwagens, die tropisch hardhout vervoeren naar de hoofdstad om vervolgens te worden verscheept naar China, maken de wegen niet beter. Onderweg verse poyo ( palmwijn) gekocht langs de weg in een Kuranko dorp. In Kabala hadden we 3 kamers gereserveerd voor de mensen die mee zijn gekomen. We slapen in het huis van een oom. Echter vanmiddag is Paramount Chief Foday uit Kumalah ( het dorp waar Kelly’s moeder vandaan komt) met zijn gezelschap hier onverwacht aangekomen. We hebben maar 2 kamers ( van de 7) en iemand moet een ander onderkomen zoeken. This is Africa.

Het weekend met YAN zondag

’s Morgens willen de meisjes de yam koken, een soort wortel. We hebben die gekregen van Govna een vriend van Kelly. Zijn vrouw werkt met andere vrouwen op een grote farm waar ze groente verbouwen die ze verkopen op de markt. De mannen spitten de grond om, de vrouwen planten en geven water en samen met hun kinderen oogsten ze en gaan ze verkopen. Zo kunnen ze voorzien in hun levensonderhoud en zelfs de schoolkosten voor hun kinderen betalen.

Later op de dag gaan we met YAN naar deze farm. Maar eerst terug naar het koken. Hawa, de vrouw die voor ons kookt, kookt op een coalpot maar dat vinden de meisjes te klein dus wordt er midden in Waterloo een voorstad van Freetown gekookt zoals in een dorp.

Als we vragen wat ze erbij willen zijn ze unaniem, kippenpootjes dat krijgen ze bijna nooit. Dus op naar de markt. En dan wordt gekookt. Het is een gezellige boel naast het huis.

Tenneh poetst haar tanden met een takje van een mangoboom.Heeft ze van haar oma geleerd, witte tanden en het sap is goed voor de maag.

s Middags gaan we naar de farm. Bijzonder leerzaam. In hun dorp verbouwen de meisjes ook groente maar alleen voor eigen consumptie.

Ik spreek ze aan op hun gedrag nadat ik eerst moeite heb moeten doen om de deur open te krijgen. Aanvankelijk snappen ze het niet maar als ik een briefje op hun deur hang, kunnen ze er wel om lachen en ook de oudere meisjes zeggen niet veel maar ik zie aan hun gegniffel dat ze het begrijpen.

Dan is het tijd om te vertrekken.

En gaat bij ons letterlijk en figuurlijk het licht uit. ( De lamp die brandt, brandt op een auto accu)

Het weekend met YAN, zaterdag

Na een lange reis is YAN aangekomen. Hongerig maar vol energie en enthousiasme. De matjes worden neergelegd in de slaapkamers en dan kan er gedanst worden. Deze meisjes komen uit een afgelegen dorp en zijn nog nooit zo ver gereisd.

Stromend water, lampen die branden, er zijn zoveel dingen die ze niet kennen. In hun dorp wordt met de hand gegeten.

De volgende dag gaan ze eerst allemaal netjes wassen. De meesten wassen zich toch met een emmer water en een schepje zoals ze gewend zijn, water halen ze uit de put. Daarna is er ontbijt, stokbrood belegd met sardientjes, uien, peper en mayonaise.

Later vertelt een van de meisjes dat ze nog nooit brood geeft gegeten en dacht: mist ik dit gaan eten?

’s Middags naar het strand. De eerste keer de zee zien, maar daarvoor nog de rit door Freetown. Dat betekent druk verkeer. Een paar dingen die ze vertelden wat indruk maakte: de 4 balans wegen, het tolstations, de huizen met een of zelfs meer verdiepingen, het water dat ook echt zout smaakt en de golven, ik dacht dat ik ging verdrinken, de zee die in de verte de lucht raakt, een speedboot te huur voor 100 dollar per uur, het eten, 3x per dag eten ( meestal eet ik maar 1x per dag).

Vlakbij het strand kopen we voor iedereen eenzelfde zwembroek voor 80 cent per stuk.

’s Avonds word er gedanst en kijken we een film.

De farm

Vorige keer zijn we bij Govna, een vriend van Kelly en zijn gezin, geweest. Deze keer zijn we weer uitgenodigd. Het is niet ver van ons huis. Als we aankomen is de vrouw touwtjes van palmboom bladeren aan het maken om groente te bundelen.

Dat wil ik ook wel proberen.

Ze neemt ons mee naar de farm waar de vrouwen uit de buurt groente verbouwen die ze op de markt verkopen. Een enorm stuk grond langs een rivier. Ieder heeft zijn eigen stukje en ze helpen elkaar. Ook de mannen werken mee, zij spitten de grond om. Tijdens het regenseizoen loopt de hele grond onder water, aan het einde van het seizoen verbouwen ze rijst. Nu staat er cassava, mais en nog veel meer. Als we weg gaan krijgen we een grote Yam mee voor de jongeren die onderweg zijn.

Vandaag wordt het spannend

Al 24 uur geen electriciteit, de installatie met de zonnepanelen werkt niet goed en ook de oude generator heeft het opgegeven. Over een half uur is het donker en hebben we alleen nog maar het licht van de maan en de sterren. De electicien werkt hard. Als je de verlichting van zijn auto ziet zou je verwachten dat het moet lukken.

de auto van de electricien
Vandaag de meisjes onder de douche gezet. Dolle pret, voor de eerste keer onder een douche. Normaal worden ze gewassen met een emmer koud water.