dag Allemaal
Op het scheiden van de markt even een kort berichtje, Een bijzondere reis: “overwhelming”, Een warm bad van gemeenschapsgevoel dat wij nederlanders niet meer kennen.Gemeenschappen die dansend en zingend hun gasten afhalen. Dansend en zingend naar het gemeenschappelijke punt van het dorp. Gezamenlijk bidden van moslim en christengebeden Toegesproken door de chiefs die goed begrijpen  wat nodig is. Mensen die steeds dank je wel zeggen, niet als formaliteit maar hartelijk gemeend. Het geeft veel te denken over onze individuele samnleving. Goed  naar Geert Bles luisterend hadden we dat natuurlijk kunnen weten, maar ervaren is toch nog een heel stuk anders. Ook heel  verduidelijkend was hoe met het gedoneerde geld wordt omgegaan. Daarover later nog, Hier worden in ieder geval heel veel stenen in het water geworpen waarvan de kringen steeds verder  uiteengaan: maar daardoor ook steeds directe antwoorden vragen.
“Women, women, (bis) don’t sit in your house, do something positive with a man. ” : met deze leus die we talloze malen door groepen vrouwen hebben horen scanderen, besluit ik
Gard

Op dit moment zijn we in Njala. Vandaag is het Learn en earn centrum geopend. Een centrum waar vrouwen terecht kunnen die mishandenld zijn maar waar ook computerlessen gegeven worden aan vrouwen en meisjes, trainingen in in het openbaar spreken zingen en dansen. De mensen komen van overal, alle dorpen die we in de afgelopen dagen bezocht hebben zijn vertegenwoordigd maar ook de chiefs uit de omgelegen dorpen zijn er, we hebben meet enkele van hen kennis  gemaakt. Wanneer je in de dorpen bent is het alsof je in een film zit waar je wel deel van uit maakt. Mensen wonen in lemen hutjes, koken op vuur (dat is nog steeds de enige manier in het binnenland, slechts enkele rijken in Freetown kunnen zich gaas permiteren) er is nauwelijks eten de mensen leven van dag tot dag de wegen naar de dorpen zijn bijzonder slecht. Een keer hebben we met de wagen vast gezeten en moesten de mensen uit het nabijgelegen dorp ons komen helpen. Daarvoor moesten ze wel 1/2 uur lopen maar ze deden dat met alle plezier. Ondanks de ellende zijn de mensenbijzonder vriendelijk en gastvrij, ze koken wat ze hebben voor ons en we krijgen kippen, ananassen en veel streekproducten cadeau.
Terug naar het learn en earn centrum. Er zijn al ongeveer 300 menssen als we aankomen. Omdat het met behulp van het geld van onze stichting is betaald moeten wij het openen. ’s Morgens is er al veel vertraging omdat de vrchtwagen die Gladys had gehuurd om mensen mee op te halen een ongeluk heeft gehad. Met een vertraging van 3 uur starten we, de mensen zingen en dansen, er zjn enkele in traditionele maskers een gebruik dat na de oorlog verdwenen was maar weer langzaam terug komt. Dan eindeloze toeproken in Krio en Mende. Ik begin het langzaam een beetje te verstaan. Ik moet ook iets vertellen en dat gaat me gelukkig na elke dag oefenen in de dorpen goed af. Vervolgens een SL ritueel, een eerbetoon aan de doden dat we al eerder mochten meemaken. De doden worden aangeroepen en door de chiefs wordt er sterke drank op de grond gegoten alds teken dat de doden nog steeds bij ons zijn. Dan is de officiele opening, dat gebeurt door de Paramount Chief (lokaal hoofd van een soort provincie en de oudere broer van Gladys, een bijzonder aardige en wijze man) en zijn vrouw, Gard en ik. Er moet een lint worden doorgeknipt maar er is helaas geen schaar. Ik heb mijn verbandschaar in mijn  handtas en er is grote hilariteit wanneer ik die te voorschijn haal. Je bent een nurse of niet. Het lint wordt doorgeknipt en het feest kan beginnen.  Mensen worden opgegeven omgften te geven voor het centrum, er worden allerlei bedragen gedoneerd van 1 euro tot 500 euro door de Paramount Chief. Ieder geeft wat hij kan, dan krijgen wij weer geschenken, weer een kip, kleren en een hangmat voor Geert.
Hte is een geweldig feest, heel veel mensen kennen ons van dde afgelopen week en wij kennen hen, hun zorgen, we hebben een gedeelte van hun leven mogen meemaken. Ik denk dat we ons doel hebben bereikt!
Morgen terug naar Freetown maar eerst gaan we nog even naar de Peacevillage naar de baby kijken.
Misschien tot gauw, het is druk maar ik mis jullie wel allemaal!

Er is veel te vertellen maar een ding is erg bijzonder, Gladys heeft een 2 tal plaatsen als vluchtplek wanneer je als vrouw bent mishandeld. Een daarvan wordt straks geopend, een is in Bo en een in de farmvillage in Taiama. De farmvillage is een stuk grond waar de vrouwen samen cassava op verbouwen. Miden in de velden ligt de village, waar een 2 tale gebouwen staan. In een leeft opzichter en adviseur Mister John met zijn familie en in het andere gebouw is de Sr Benedict Meditation Hall. Dit is geopend op 31 oktober van dit jaar, de 10e verjaardag van resulutie 1325 van de VN (zoek dat zelf maar op)  Hier was een meisje,16 ze had weeen, ze was zwanger geraakt tijdens een bezoek in Bo en weet alleen de voornaam van de vader die ze daar ontmoet had. Ze was naar een ziekenhuis in de buurt gegaan maar was daar weggestuurd. Nu is ze naar de Peacevillage zoals ze het noemen gekomen. Die nacht is daar een baby geboren, Gladys had me willen halen om erbij te zijn maar durfde niet. Vannacht zei ze me dat het beter was van niet, de bevallng verliep erg moeizaam, vanwege de besnijdenis. Kortom (de accu geeft het zo op) de baby is geboren en wij mochten hem een naam geven. De dorpelingen hoopten dat we hem Bles zouden noemen en dat was ook het eerste dat bij ons op kwam dus Geert… De dag nacht nadat de baby geboren is zijn we ernaar toe gegaan, het was bijzonder heet en de baby was dik ingepakt. Daar sta je dan met jewesterse ideeen tussen een lokale midwife en een ervaren moeder, de vrouw vab Sir John. OP een gegeven moment werd mij gevraagd de luier te verschonen, de baby reageerde nauwelijks. Had hij het warmwas hij misselijk vanwege het vruchtwater of gewoon moe? Uiteindelijk hebben we toch maar besloten hem naar het ziekenhuis te brengen.
Het ziekenhuis was een klein gebouw met 2 kamers, de gedachte kwam bij mij op dat de baby op de farnm waarschijnljk beter af was. De nurse wilde opnieuw niet naar buiten komen maar vanwege onze aanwezigheid verscheen ze toch plotseling. We mochten haar niet fotograferen omdat ze niet in uniform was zei ze. Zij runde daar de boel werd door de regering betaald maar volgens Gladys deed ze niet veel.
Ze heeft even naar het kind gekeken, de navel opnieuw verbonden en heeft onds weer weg gestuurd. Deze kliniek is voor alle dorpen in de beurt, waar moeten de mensen naar toe wanneer ze ziek zijn. We brengen de baby terug naar de farm waar de moeder op ons wacht.
Dan nemen we afscheid want we hebben al veel vertaging en er wachten nog veel mensen op ons.
(vandaag gehoord dat het goed gaat met de baby, nu 2 dagen oud) morgen gaan we er nog even langs.
Dit bericht heb ik voor de halft vanmorgen geschreven en voor de andere helft vanavond want er is sinds 7 uur weer stroom,  dat duurt tot 12 uur vanavond.

Alweer internet maar nu is de accu biijna leeg, gisteravond in Njala aangekomen voor opening van de learn and earn centre Toen we gisteravond in Bo waren hadden we ook geen benzine, alle tankstation waren leeg op die manier proberen ze de prijs op te drijven, je kunt alleen benzine krijgen op de zwarte markt en die is dan 2 x zo duur. Maar het probleem is dat de politie er ook is en hiedr streng op controleert. He dan ook we zijn rond 11 uur veilig in Njala aangekomen. We slapen in een gedeelte van de campus van de universiteit, dit is na de oorlog opnieuw gebouwd maar de mensen zijn nog niet allemaal teruggekomen. Er is hier geen stromend water en maar tot 12 uur electriciteit. Dus toen we om 12 uur aan tafel was het plods weer donker.
Gladys en ik moeten hiier een kamer delen dus dat was praten tot midden in de nacht over haar leven de problemen van de vrouwen. Een gesprek dat onder andere omstandigheden nooit zou hebben plaatsgevonden. Het was 3 uur voordat we sliepen om 7 uur weer wakker, zij is nu al naar het centrum om te checken of alles goed voorbereid is. Wij westerlingen gaan aan het ontbijt. De mensen die straks komen komen van heinde en ver, het zijn de mensen die mikrokredieten van WPJP krijgen  en hiermee zeep produceren en cassava verbouwen Over dat laatste zal ik jullie later meer vertellen. Vna de winst moeeten ze een gedeelte gebruiken om hun dochter naar school te laten gaan, 1/3 moet terug naar WPJP en 1/3 hebben ze voor hun levensonderhoud. Voldoen ze hier niet aan dan krijgen ze niets meer.
De mensen komen met een grote truck die Gladys heeft gehuurd, het is een oude truck van toen UNHCR hier was.
Snel publiceren voordat de stroom op is

Op dit moment zitten we bij  de moeder van Gladys in Bo, een eenvoudig huis maar volgens ons het beste in Bo Soms valt de stroom uit en is het aarde donker, gelukkig hebben we zaklampen. Waar te beginnen? Na de eerste nacht werden we wakker in een heel andere wereld: Freetown, mensen die rondhangen en wachten zoeken naar werk en eten, een enorme drukte. Wij zijn op zoek naar een auto amdat de auto van WPJP kapot is. gelukkig krijgen we auto van de organisatie van de man van Gladys Abu, met chauffeur Alfa.
Laat in de middag rond eindelijk richting Taiama, een tocht van 2,5 uur. (180 km) De weg is goed, plots staat er een hele schare mensen op de weg zingend en dansend. Zij zijn er voor ons. ongelooflijk.  Dansend gaan we naar een soort afdak waar we worden ontvangen. Dit dorp waarvan dde mensen blijken te komen wordt ondersteund door WPJP. De ontvangst is warm zinfen en dansen, overal is dde ontvangst hetzelfde, daarna een gebed voor de moslims gebeden door allen en het onze vader ook door iedereen gebeden, vervolgens wordt iedereen voorgesteld en dank uitgesproken voor het bezoek. In dit dorp is een farm en met de opbrengst is sinds 7 weken een middelbare school geopend ddor de mensen zelf. De school was voorheen een varkensstal. Wanneer we vertrekken krijgen we geschenken o.a. een levende kip die nog dagen in onze auto verblijft.
We moeten helaas verder, zoeken naar een hotel, we hebben niet veel tijd het is al laat maar dit was even een indruk. Hopelijk tot morgen
Gard en Marie-Jose